ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರದಲ್ಲಿ ಹಾಸ್ಯವನ್ನು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆಯ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ

ಸಂಸ್ಕಾರ ಭಾರತೀ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ

ಏಪ್ರಿಲ್ 11, 2025 ನಾಸಿಕ್, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ: ಭಾರತದ ರಂಗಭೂಮಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾದದ್ದು, ಇದರ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಭರತಮುನಿಯ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ ರಸ ಭಾವ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಭಾರತೀಯ ರಂಗ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಆತ್ಮವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಕೇವಲ ಮನರಂಜನೆಯ ಸಾಧನ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯದ ಪ್ರಬಲ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ನವರಸಗಳಲ್ಲಿ, ಹಾಸ್ಯ ರಸ (ಹಾಸ್ಯದ ಭಾವನೆ) ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಈ ಭಾವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು, ಮಾನವನ ನಡವಳಿಕೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನೀತಿಗಳ ವಾಹಕವಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಟಕಗಳ ಸೌಮ್ಯ ಹಾಸ್ಯ, ಸಂತರು ಮತ್ತು ಕವಿಗಳ ದ್ವಿಪದಿಗಳು, ತ್ರಿಪದಿಗಳು, ಥೇರಿ ಕೂತು, ತಮಾಶಾ, ಜಾತ್ರಾ, ಸ್ವಾಂಗ್, ಭಾಂಡ್, ನೌತಂಕಿ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಡಂಬನಾತ್ಮಕ ಜಾನಪದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಅಥವಾ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ವಿಡಂಬನಾತ್ಮಕ ಸ್ವರವಾಗಿರಬಹುದು, ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಹಾಸ್ಯವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ-ಚಿಂತನೆ, ಸಂಭಾಷಣೆ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿದೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ, ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್-ಅಪ್ ಹಾಸ್ಯವು ಅದರ ಹೊಸ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಈ ಹಳೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಆಧುನಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದೆ. ಹಾಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ವಿಷಯ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ, ಯುವಕರನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಪ್ರಕಾರದೊಳಗಿನ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಕುಸಿತ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಈ ಮಾಧ್ಯಮವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಪ್ರಬಲ ಸಾಧನವಾಗಬಹುದಾದರೂ, ಇದು ಅಶ್ಲೀಲ ಭಾಷೆ, ಧಾರ್ಮಿಕ, ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಲಿಂಗ ಸಂವೇದನಾಶೀಲತೆ ಮತ್ತು “ಶಾರ್ಟ್‌ಕಟ್ ಖ್ಯಾತಿ” ಗಾಗಿ ಓಟದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೆ ವೇದಿಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸೋಗಿನಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಕಲಾವಿದರು ತಿಳಿದೋ ಅಥವಾ ತಿಳಿಯದೆಯೋ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡುವುದು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಯಕರ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಂಗ್ಯಾತ್ಮಕ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಅಥವಾ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡುವುದು. ಹಲವಾರು ಹಾಸ್ಯ ವಿಭಾಗಗಳು ನಗುವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಅಶ್ಲೀಲತೆ, ಲೈಂಗಿಕ ವ್ಯಂಗ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಕೋಮು ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಅವಲಂಬಿಸಿವೆ. ಈ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಯುವ ವೀಕ್ಷಕರಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆ, ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗೌರವದ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕಾರ ಭಾರತಿಯ ಪ್ರಬಂಧಕಾರಿಣಿ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್-ಅಪ್ ಹಾಸ್ಯದಂತಹ ಹಾಸ್ಯ ಕಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕುಸಿಯುತ್ತಿರುವ ಮಾನದಂಡಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆಳವಾದ ಕಳವಳವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಆಧುನಿಕ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಹಾಸ್ಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ನಿಜವಾದ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಪುನಃ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಸಮಯ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಬಂಧಕಾರಿಣಿ ದೃಢವಾಗಿ ನಂಬುತ್ತದೆ. ಹಾಸ್ಯವನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮ, ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಮತ್ತು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ನೋಡುತ್ತಾ, ಅದರ ಕಲಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಉನ್ನತಿಗಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್-ಅಪ್ ಹಾಸ್ಯದಂತಹ ಆಧುನಿಕ ಸ್ವರೂಪಗಳನ್ನು ಅಸಭ್ಯ, ಸೂಕ್ಷ್ಮವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಷಯದಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗೌರವಾನ್ವಿತ, ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಮತ್ತು ಸಂವಾದ-ಚಾಲಿತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಕಡೆಗೆ ಮರುನಿರ್ದೇಶಿಸುವುದು ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಹಾಸ್ಯವನ್ನು ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ಸಮತೋಲಿತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಕಲಾವಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ನಡುವೆ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಸಂವಾದವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವೆಂದು ಪ್ರಬಂಧಕಾರಿಣಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ.

ಹಾಸ್ಯಮಯ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಘನತೆ, ಅಲಂಕಾರ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಕಲಾವಿದರು, ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು, ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರಿಂದ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಪ್ರಬಂಧಕಾರಿಣಿ ಕರೆಯುತ್ತದೆ. ಕಲಾವಿದರು ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತರು ತಮ್ಮ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ನೈತಿಕ ಸಮಗ್ರತೆ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವಂತೆ ಇದು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ಅಶ್ಲೀಲ ಮತ್ತು ಸಂವೇದನಾಶೀಲವಲ್ಲದ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸುವಾಗ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಮತ್ತು ಘನತೆಯ ಹಾಸ್ಯವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ವಿನಂತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾರ, ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹಾಸ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಲು ತರಬೇತಿ, ವೇದಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ತ ಕಾನೂನು ನಿಬಂಧನೆಗಳು, ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಕ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳ ಮೂಲಕ ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿನಂತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕಾರ ಭಾರತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ಕಲಾವಿದರು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಸೇವಕರು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸಕ್ರಿಯ, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮತ್ತು ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಲು ಕರೆ ನೀಡಿರುತ್ತಾರೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹಾಸ್ಯ ಕಲೆ ಭಾರತೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳು, ಘನತೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.