ನೆನಪಿನಂಗಳ: ಮುರಳೀಧರ್ ದೇವಿದಾಸ್ ಆಮ್ಟೆ (ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆ)

ಇಂದು ಜಯಂತಿ

ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆ ಎಂದೇ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಮುರಳೀಧರ್ ದೇವಿದಾಸ್ ಆಮ್ಟೆ ಅವರು ಸಮಾಜ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದವರು. ಅವರು ದಲಿತ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಕುಷ್ಠರೋಗಿಗಳ ಸೇವೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನೇ ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟವರು. ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಮಾತುಗಳು ಮತ್ತು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದ ಅವರು ಬಡವರ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದವರು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅವರು ನರ್ಮದಾ ಬಚಾವೋ ಆಂದೋಲನ್ (NBA) ನಂತಹ ಇತರೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದವರು. ಇಂದು ಅವರ ಜಯಂತಿ.

ಪರಿಚಯ: ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆ ಅವರು ಡಿಸೆಂಬರ್ 26, 1914 ರಂದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ವಾರ್ಧಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಿಂಗನ್‌ಘಾಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ತಂದೆ ದೇವಿ ದಾಸ್‌ , ತಾಯಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ ಆಮ್ಟೆ. ಅವರ ತಂದೆ-ತಾಯಿ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಅವರನ್ನು ಬಾಬಾ ಎಂದೇ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಕಾನೂನು ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು.

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿ: ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆಯವರು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಗೆ ಸೇರಿದರು. ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ನೇತೃತ್ವದ ಅನೇಕ ಚಳವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅವರು 1942ರಲ್ಲಿ ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳವಳಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಬಂಧಿಸಿದ್ದ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದ ನಾಯಕರ ರಕ್ಷಣಾ ವಕೀಲರಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದವರು.
ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ಕೊನೆಯ ಅನುಯಾಯಿ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುವ ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರ ಜೀವನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಬದುಕಿದರು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲರಾಗಿ ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆಯವರ ಕೊಡುಗೆ
ಅವರನ್ನು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಕೊನೆಯ ಅನುಯಾಯಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಸಾವಿರಾರು ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಬಗ್ಗೆ ಗಾಂಧಿಯವರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು 1948ರಲ್ಲಿ ಕುಷ್ಠರೋಗಿಗಳ ಪುನರ್ವಸತಿಗಾಗಿ ಆನಂದವಾನ್ ಆಶ್ರಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮದ ಮೂಲಕ ಸ್ವಾವಲಂಬಿಗಳಾಗುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ.
ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಯ ದೊಡ್ಡ ಅಭಿಮಾನಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಸಿನಿಕಥನ ಮತ್ತು ಕೋಮು ಕಲಹದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕೀಕರಣದ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಮತ್ತೆ ತುಂಬಲು ಭಾರತ್ ಜೋಡೋ ಅಭಿಯಾನ್ ಅಥವಾ ನಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ (Knit India) ಮಾರ್ಚ್ ಅನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದರು.
1990ರಲ್ಲಿ, ಆಮ್ಟೆ ಅವರು ಆನಂದವಾನ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದವರೆಗೆ ತೊರೆದಿದ್ದರು. ಮೇಧಾ ಪಾಟ್ಕರ್ ಅವರ ನರ್ಮದಾ ಬಚಾವೋ ಆಂದೋಲನ್ (“ನರ್ಮದಾ ಉಳಿಸಿ”) ಸೇರಿದರು. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳ ಅನ್ಯಾಯದ ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮತ್ತು ನರ್ಮದಾ ನದಿಗೆ ಸರ್ದಾರ್ ಸರೋವರ್ ಅಣೆಕಟ್ಟು ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದಾಗಿ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಉಂಟಾದ ಹಾನಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದರು.
ಯುವಕರ ಮೇಲೆ ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆ ಪ್ರಭಾವ
ಬಾಬಾ ಅವರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಯುವಕರು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬೆಳಗಿಸಬೇಕೆಂದು ಬಯಸಿದ್ದರು. ಬಾಬಾರವರು ಒಮ್ಮೆ ಹೇಳಿದ್ದರು. “ಮರಗಳ ಬೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಕವಾಗಿರುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಾವು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು. ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ನೀವು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡಾಗ ಮಾತ್ರ, ಸಾಹಸವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಮತ್ತು ಮಾಡಬೇಕಾದುದನ್ನು ಮಾಡುವ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ನೀವು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತೀರಿ. ಸೃಜನಶೀಲ ಕ್ರಾಂತಿಯು ಈ ಮೂಲ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು
ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆ ಅವರಿಗೆ 1971ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಮತ್ತು 1986ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಕುಷ್ಠರೋಗಿಗಳೊಂದಿಗಿನ ಅವರ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ 1979ರಲ್ಲಿ ಜಮ್ನಾಲಾಲ್ ಬಜಾಜ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು 1986ರಲ್ಲಿ ಆನಂದವನದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗಾಗಿ ಅಂಗವಿಕಲರ ಕಲ್ಯಾಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಾನವೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಾಗಿ 1985ರಲ್ಲಿ ರಾಮನ್ ಮ್ಯಾಗ್ಸೆಸೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು 1990ರಲ್ಲಿ ಟೆಂಪಲ್ಟನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. ಈ ಎರಡೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಅವರಿಗೆ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟವು. ಅವರಿಗೆ 200ರಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅವರು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ 10 ಮಿಲಿಯನ್ ರೂಪಾಯಿ ನಗದು ಬಹುಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ಬಾಬಾ ಆಮ್ಟೆ ಅವರು 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 2008 ರಂದು ಆನಂದವನದಲ್ಲಿ ವಿಧಿವಶರಾದರು.